Kính hiển vi là gì? Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và phân loại

Trong thế giới vi mô ẩn chứa vô vàn điều kỳ diệu mà mắt thường chúng ta không thể nào quan sát được. Để khám phá thế giới siêu nhỏ ấy, con người đã sáng tạo ra một công cụ đắc lực - kính hiển vi. Vậy kính hiển vi là gì và chúng hoạt động như thế nào? Hãy cùng Văn Minh tìm hiểu thông qua bài viết này nhé!
1. Kính hiển vi là gì?
Kính hiển vi là một thiết bị quang học được sử dụng để quan sát các vật thể có kích thước siêu nhỏ, không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Nhờ khả năng phóng đại hình ảnh lên nhiều lần, kính hiển vi đã mở ra cánh cửa giúp con người khám phá thế giới vi mô đầy bí ẩn, từ cấu trúc tế bào, vi sinh vật đến các chi tiết nhỏ nhất của vật liệu.
Kính hiển vi
2. Cấu tạo, nguyên lý hoạt động của kính hiển vi
2.1 Cấu tạo của kính hiển vi
Kính hiển vi thường bao gồm hai bộ phận chính:
Vật kính
Là bộ phận quan trọng nhất, có tác dụng tạo ra ảnh thật, ngược chiều và phóng đại của vật thể. Vật kính thường được cấu tạo từ nhiều thấu kính hội tụ ghép lại với nhau, có tiêu cự rất ngắn.
Thị kính
Là bộ phận có tác dụng phóng đại ảnh thật tạo bởi vật kính thành ảnh ảo lớn hơn, cùng chiều và được quan sát bởi mắt người. Thị kính cũng được cấu tạo từ nhiều thấu kính hội tụ, có tiêu cự lớn.
Ngoài ra, thiết bị còn bao gồm nhiều bộ phận khác như:
Bàn đặt vật: Nơi đặt tiêu bản cần quan sát.
Nguồn sáng: Cung cấp ánh sáng để chiếu sáng vật mẫu.
Ốc điều chỉnh: Dùng để điều chỉnh độ cao thấp của vật kính và bàn đặt vật, giúp lấy nét hình ảnh rõ nét nhất.
Cấu tạo của kính hiển vi
2.2 Nguyên lý hoạt động của kính hiển vi
Nguyên lý hoạt động của thiết bị dựa trên hiện tượng khúc xạ ánh sáng. Khi ánh sáng đi qua vật thể cần quan sát và xuyên qua hệ thống thấu kính của vật kính, hình ảnh của vật thể sẽ được phóng đại lên nhiều lần và tạo thành một ảnh thật, ngược chiều. Sau đó, ảnh thật này tiếp tục được phóng đại bởi thị kính thành ảnh ảo lớn hơn, cùng chiều và được quan sát bởi mắt người. Nhờ đó, chúng ta có thể quan sát được những chi tiết mà mắt thường không thể nhìn thấy.
3. Phân loại kính hiển vi
Dựa trên cấu tạo và mục đích sử dụng, kính hiển vi được phân loại thành nhiều loại khác nhau. Dưới đây là một số loại kính hiển vi phổ biến:
Kính hiển vi quang học
Đây là loại kính hiển vi phổ biến nhất hiện nay, sử dụng ánh sáng khả kiến để quan sát vật thể. Kính hiển vi quang học có thể được chia thành hai loại chính:
Kính hiển vi ánh sáng truyền qua (kính hiển vi thường): Ánh sáng đi xuyên qua vật mẫu mỏng để tạo ảnh.
Kính hiển vi ánh sáng phản xạ (kính hiển vi soi nổi): Ánh sáng được chiếu lên bề mặt vật mẫu và phản xạ lại để tạo ảnh.
Kính hiển vi quang học
Kính hiển vi điện tử
Loại này sử dụng chùm tia điện tử thay cho ánh sáng khả kiến để tạo ảnh, cho phép quan sát các vật thể siêu nhỏ với độ phóng đại và độ phân giải cao hơn rất nhiều so với kính hiển vi quang học.
Kính hiển vi điện tử
Kính hiển vi lực nguyên tử
Sử dụng một đầu dò siêu nhỏ quét trên bề mặt vật thể, ghi nhận lực tương tác giữa đầu dò và bề mặt để tạo ra hình ảnh ba chiều với độ phân giải cực cao, cho phép quan sát các chi tiết ở cấp độ nguyên tử.
Kính hiển vi lực nguyên tử
4. Ứng dụng của kính hiển vi
Nhờ khả năng phóng đại hình ảnh lên nhiều lần, kính hiển vi đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của khoa học và công nghệ.
Dưới đây là một số ứng dụng tiêu biểu của kính hiển vi:
Nghiên cứu khoa học: Là công cụ đắc lực giúp các nhà khoa học quan sát và nghiên cứu cấu trúc tế bào, vi sinh vật, vật liệu,...
Y học: Được sử dụng rộng rãi trong chẩn đoán bệnh, xét nghiệm máu, nghiên cứu virus, vi khuẩn,...
Giáo dục: Là thiết bị giảng dạy trực quan, giúp học sinh, sinh viên tiếp cận kiến thức về thế giới vi mô một cách sinh động.
Công nghiệp: Được sử dụng trong kiểm tra chất lượng sản phẩm, phân tích lỗi, nghiên cứu vật liệu mới,...
Bài viết vừa rồi Văn Minh đã chia sẻ các thông tin về kính hiển vi từ cấu tạo, nguyên lý hoạt động, tới phân loại đến ứng dụng. Hy vọng với những thông tin này, bạn sẽ hiểu thêm về thiết bị này.
CÔNG TY TNHH VĂN MINH
Trụ sở chính: Số 55 Phùng Hưng – Hoàn Kiếm - Hà Nội
Liên hệ: (+84) 243 9271027 - 9271028 – 9272364
Fax: 043. 8284434
Email: sales-hn@vanminh.com.vn
Website: https://vanminh.com.vn/
Văn Minh chân thành cảm ơn và rất hân hạnh được phục vụ Quý Khách.
MỜI QUÝ KHÁCH XEM THÊM CÁC SẢN PHẨM KHÁC CỦA CHÚNG TÔI TẠI ĐÂY: