Mật rỉ đường là gì? Đặc điểm, phương pháp sản xuất, ứng dụng
Trong bối cảnh ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, việc tìm kiếm các giải pháp xử lý nước thải hiệu quả và tiết kiệm chi phí là một bài toán cấp bách. Mật rỉ đường, với nguồn carbon dồi dào và giá thành rẻ là một lựa chọn đầy tiềm năng. Bài viết này, Văn Minh sẽ đi sâu phân tích mật rỉ đường là gì, giúp bạn hiểu thêm về chúng.
1. Mật rỉ đường là gì?
Mật rỉ đường, hay còn gọi là rỉ mật, là một sản phẩm phụ sánh, đặc, có màu nâu sẫm đến đen được tạo ra trong quá trình sản xuất đường từ mía hoặc củ cải đường. Nó là dung dịch còn sót lại sau khi đường sucrose đã được kết tinh khỏi nước mía hoặc nước củ cải đường. Mặc dù thường được gọi chung là "mật rỉ đường", nhưng đặc tính của mật rỉ đường sẽ khác nhau tùy thuộc vào nguyên liệu ban đầu (mía hoặc củ cải đường), cũng như mức độ chiết xuất đường.
Mật rỉ đường
2. Đặc điểm mật rỉ đường
Mật rỉ đường chứa hàm lượng đường cao (chủ yếu là sucrose, glucose, và fructose), cung cấp nguồn carbon cần thiết cho sự phát triển và hoạt động của vi sinh vật trong quá trình xử lý nước thải sinh học. Hàm lượng carbon hữu cơ này được đo bằng các chỉ số như COD (Chemical Oxygen Demand) và BOD (Biochemical Oxygen Demand).
So với các nguồn carbon khác như methanol, ethanol, hay axetat, mật rỉ đường có giá thành rẻ hơn đáng kể, giúp giảm chi phí vận hành hệ thống xử lý nước thải. Đây là một lợi thế quan trọng, đặc biệt là đối với các hệ thống xử lý nước thải quy mô lớn.
Dễ dàng sử dụng và bảo quản: Mật rỉ đường ở dạng lỏng, dễ dàng vận chuyển, bảo quản và sử dụng. Không yêu cầu các thiết bị đặc biệt hay quy trình phức tạp khi bổ sung vào hệ thống xử lý.
Độ pH, độ nhớt, và tỷ trọng của mật rỉ đường cũng là những yếu tố quan trọng cần được xem xét khi sử dụng trong xử lý nước thải. Những yếu tố này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý và cần được kiểm soát trong một khoảng cho phép.
Mật rỉ đường có thể ảnh hưởng đến một số thông số của nước thải như BOD, COD, TSS (Total Suspended Solids), và màu sắc. Việc kiểm soát liều lượng mật rỉ đường là cần thiết để đảm bảo hiệu quả xử lý và tránh gây ra các vấn đề phát sinh.
3. Phương pháp sản xuất mật rỉ đường
Mật rỉ đường là sản phẩm phụ của quá trình sản xuất đường từ mía hoặc củ cải đường. Quá trình này bao gồm các bước cơ bản sau:
Ép/Nghiền: Mía hoặc củ cải đường được ép hoặc nghiền để thu được nước ép.
Tinh chế: Nước ép được tinh chế để loại bỏ tạp chất và làm trong.
Cô đặc: Nước ép tinh khiết được cô đặc bằng cách đun nóng để làm bay hơi nước.
Kết tinh: Đường sucrose được kết tinh từ nước ép cô đặc.
Ly tâm: Đường kết tinh được tách ra khỏi phần mật rỉ bằng phương pháp ly tâm.
Quá trình này được lặp lại nhiều lần để thu được đường với độ tinh khiết cao dần. Sau mỗi lần kết tinh, phần mật rỉ còn lại sẽ đậm đặc hơn và chứa ít đường hơn.
Mật rỉ nhẹ: Thu được sau lần kết tinh đầu tiên, có màu sắc nhạt nhất, hàm lượng đường cao nhất và ít tạp chất nhất.
Mật rỉ vừa: Thu được sau lần kết tinh thứ hai, có màu sẫm hơn và hàm lượng đường thấp hơn mật rỉ nhẹ.
Mật rỉ đen: Thu được sau lần kết tinh cuối cùng, có màu đen sẫm, hàm lượng đường thấp nhất và chứa nhiều tạp chất nhất. Đây là loại mật rỉ thường được sử dụng trong xử lý nước thải do giá thành rẻ.
Sản xuất mật rỉ đường
4. Ứng dụng của mật rỉ đường
Mật rỉ đường, đặc biệt là mật rỉ đen (blackstrap molasses), được ứng dụng rộng rãi trong xử lý nước thải sinh học nhờ khả năng cung cấp nguồn cacbon hữu cơ cho vi sinh vật. Cụ thể:
Trong nhiều ngành công nghiệp như dệt nhuộm, thực phẩm, giấy, chế biến thủy sản..., nước thải thường chứa hàm lượng chất hữu cơ cao, gây ô nhiễm môi trường. Mật rỉ đường được sử dụng để bổ sung carbon, giúp vi sinh vật phân hủy hiệu quả các chất ô nhiễm này.
Mặc dù nước thải sinh hoạt thường có hàm lượng carbon đủ cho vi sinh vật hoạt động, nhưng trong một số trường hợp, việc bổ sung mật rỉ đường có thể giúp tăng cường hiệu quả xử lý, đặc biệt là khi nước thải có nồng độ nitơ cao.
Ngoài ra, chúng còn được sử dụng để khởi động và nuôi cấy vi sinh vật trong các hệ thống xử lý nước thải mới hoặc sau khi hệ thống bị sự cố. Việc cung cấp nguồn carbon dồi dào giúp vi sinh vật phát triển nhanh chóng và ổn định quần thể.
Bên cạnh đó trong quá trình xử lý bùn hoạt tính, mật rỉ đường có thể được sử dụng để tăng cường quá trình phân hủy bùn, giảm khối lượng bùn dư và tiết kiệm chi phí xử lý.
Mật rỉ đường, một sản phẩm phụ tưởng chừng như đơn giản, lại mang trong mình tiềm năng to lớn trong việc xử lý nước thải và bảo vệ môi trường. Với nguồn carbon hữu cơ dồi dào, giá thành rẻ, và dễ dàng sử dụng, mật rỉ đường là một giải pháp hiệu quả và bền vững cho các hệ thống xử lý nước thải, đặc biệt là trong bối cảnh chi phí vận hành ngày càng tăng cao. Hy vọng bài viết của Văn Minh đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về mật rỉ đường và ứng dụng của nó trong xử lý nước thải.
CÔNG TY TNHH VĂN MINH
Trụ sở chính: Số 55 Phùng Hưng – Hoàn Kiếm - Hà Nội
Liên hệ: (+84) 243 9271027 - 9271028 – 9272364
Fax: 043. 8284434
Email: sales-hn@vanminh.com.vn
Website: https://vanminh.com.vn/
Văn Minh chân thành cảm ơn và rất hân hạnh được phục vụ Quý Khách.
MỜI QUÝ KHÁCH XEM THÊM CÁC SẢN PHẨM KHÁC CỦA CHÚNG TÔI TẠI ĐÂY: