Bạn có biết bí mật đằng sau sự phát triển và hoạt động của cơ thể chúng ta là gì? Đó chính là protein, một chất dinh dưỡng thiết yếu. Vậy protein là gì? Bài viết này, Văn Minh sẽ chia sẻ thông tin chi tiết.

 

1. Protein là gì?

Protein là những đại phân tử sinh học, hay nói cách khác là những phân tử cực kỳ lớn, đóng vai trò thiết yếu trong mọi sinh vật. Chúng là những chuỗi dài gồm các đơn vị nhỏ hơn gọi là axit amin, được liên kết với nhau bằng liên kết peptit. Hãy tưởng tượng protein như một chuỗi hạt, mỗi hạt là một axit amin. Sự sắp xếp và kết hợp của các axit amin này quyết định cấu trúc và chức năng riêng biệt của từng loại protein.

Protein tham gia vào hầu hết mọi quá trình diễn ra trong cơ thể. Chúng không chỉ là thành phần cấu tạo nên tế bào và mô, mà còn hoạt động như những "cỗ máy" nano thực hiện hàng ngàn chức năng sinh hóa khác nhau. Từ việc vận chuyển oxy trong máu, xúc tác các phản ứng hóa học, điều hòa hoạt động của gen, cho đến việc bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh, tất cả đều có sự tham gia của chúng.

vanminh.com.vn - Protein

Protein

 

2. Cấu tạo, đặc điểm của protein

Protein được cấu tạo từ hàng trăm hoặc hàng ngàn đơn vị nhỏ hơn gọi là axit amin. Có 20 loại axit amin khác nhau, mỗi loại có một cấu trúc hóa học riêng biệt. Các axit amin này liên kết với nhau theo một trình tự cụ thể, tạo thành chuỗi polypeptide. Liên kết giữa các axit amin được gọi là liên kết peptit.

Trong số 20 loại axit amin, có một số loại cơ thể không thể tự tổng hợp được mà phải hấp thụ từ thức ăn, gọi là axit amin thiết yếu. Số còn lại, cơ thể có thể tự tổng hợp được, gọi là axit amin không thiết yếu.

Protein có những đặc điểm nổi bật như sau:

Tính đa dạng: Nhờ sự sắp xếp khác nhau của 20 loại axit amin, có thể tạo ra hàng triệu loại khác nhau, mỗi loại có một chức năng riêng biệt.

Tính đặc thù: Mỗi loại protein có một trình tự axit amin đặc trưng, quyết định cấu trúc không gian ba chiều của nó. Cấu trúc không gian này lại quyết định chức năng của chúng. 

Cấu trúc không gian: Protein không tồn tại dưới dạng chuỗi polypeptide thẳng mà cuộn gấp lại thành những cấu trúc phức tạp trong không gian ba chiều. Có bốn bậc cấu trúc:

  • Cấu trúc bậc một: là trình tự sắp xếp tuyến tính của các axit amin trong chuỗi polypeptide.

  • Cấu trúc bậc hai: là sự sắp xếp đều đặn của chuỗi polypeptide trong không gian, thường ở dạng xoắn alpha hoặc phiến gấp beta.

  • Cấu trúc bậc ba: là hình dạng ba chiều tổng thể của một chuỗi polypeptide.

  • Cấu trúc bậc bốn: là sự kết hợp của nhiều chuỗi polypeptide để tạo thành một protein hoàn chỉnh. (Không phải tất cả protein đều có cấu trúc bậc bốn).

 

3. Phân loại protein

Protein có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau, dựa trên nguồn gốc, chức năng, hình dạng và cấu trúc. Dưới đây là hai cách phân loại phổ biến nhất:

Phân loại theo nguồn gốc:

Protein động vật: Đây là loại có nguồn gốc từ động vật, chẳng hạn như thịt, cá, trứng, sữa, và các sản phẩm từ sữa. Protein động vật thường chứa đầy đủ các axit amin thiết yếu, được coi là protein hoàn chỉnh

Protein thực vật: Đây là loại có nguồn gốc từ thực vật, chẳng hạn như đậu, đỗ, hạt, ngũ cốc, và các loại rau củ. Cấu trúc thường thiếu một hoặc vài axit amin thiết yếu, được coi là protein không hoàn chỉnh. Tuy nhiên, bằng cách kết hợp các loại thực phẩm thực vật khác nhau, chúng ta vẫn có thể đảm bảo cung cấp đủ các axit amin thiết yếu cho cơ thể. 

Phân loại theo chức năng:

Mặc dù ít phổ biến hơn cách phân loại theo nguồn gốc, việc phân loại theo chức năng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vai trò đa dạng của protein trong cơ thể. Một số loại protein theo chức năng bao gồm:

  • Protein enzyme: Xúc tác các phản ứng sinh hóa trong cơ thể.

  • Protein cấu trúc: Tạo nên cấu trúc của tế bào và mô, ví dụ như collagen và keratin.

  • Protein hormone: Điều chỉnh các hoạt động của cơ thể, ví dụ như insulin và glucagon.

  • Protein kháng thể: Bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh.

  • Protein vận chuyển: Vận chuyển các chất trong cơ thể, ví dụ như hemoglobin vận chuyển oxy.

  • Protein dự trữ: Lưu trữ các chất dinh dưỡng, ví dụ như ferritin dự trữ sắt.

vanminh.com.vn - Phân loại protein

Phân loại protein

 

4. Vai trò của protein

Protein đảm nhiệm vô số vai trò quan trọng, duy trì hoạt động trơn tru của cơ thể. Chúng là thành phần chính xây dựng và sửa chữa các mô, từ cơ bắp, xương, da, tóc cho đến các cơ quan nội tạng, đảm bảo sự phát triển và phục hồi của cơ thể. Hơn thế nữa, protein còn sản xuất enzyme và hormone, điều khiển các phản ứng sinh hóa và quá trình trao đổi chất. 

Hệ miễn dịch vững mạnh cũng phụ thuộc phần lớn vào protein, đặc biệt là các kháng thể, bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh. Ngoài ra, protein còn đảm nhiệm vai trò vận chuyển và lưu trữ các chất dinh dưỡng quan trọng, ví dụ như hemoglobin vận chuyển oxy trong máu. Trong trường hợp cần thiết, chúng cũng có thể cung cấp năng lượng cho cơ thể. 

 

Protein, với vai trò then chốt trong việc xây dựng, duy trì và vận hành cơ thể, xứng đáng được coi là một trong những chất dinh dưỡng quan trọng nhất đối với sức khỏe con người. Từ việc hình thành các tế bào, hỗ trợ hệ miễn dịch, cho đến việc điều hòa các hoạt động sống, protein ảnh hưởng đến mọi mặt của sự sống. Hy vọng những thông tin Văn Minh vừa chia sẻ sẽ có ích với bạn.

 

CÔNG TY TNHH VĂN MINH

Trụ sở chính: Số 55 Phùng Hưng – Hoàn Kiếm - Hà Nội

Liên hệ: (+84) 243 9271027 - 9271028 – 9272364

Fax: 043. 8284434

Email: sales-hn@vanminh.com.vn

Website: https://vanminh.com.vn/ 

Văn Minh chân thành cảm ơn và rất hân hạnh được phục vụ Quý Khách.

 

MỜI QUÝ KHÁCH XEM THÊM CÁC SẢN PHẨM KHÁC CỦA CHÚNG TÔI TẠI ĐÂY: