Chất ăn mòn là gì? Tổng hợp các chất ăn mòn nguy hiểm
Trong môi trường phòng thí nghiệm hay các ngành công nghiệp, việc tiếp xúc với chất ăn mòn là điều khó tránh khỏi. Vậy chất ăn mòn là gì? Chúng ta cần lưu ý những gì khi làm việc với nhóm hóa chất nguy hiểm này? Chất ăn mòn là những chất có khả năng phá hủy hoặc gây tổn hại nghiêm trọng đến các vật liệu khác khi tiếp xúc, bao gồm cả kim loại, gỗ và đặc biệt nguy hiểm là con người. Việc nhận biết và hiểu rõ về các loại chất ăn mòn nguy hiểm là vô cùng cần thiết để đảm bảo an toàn cho bản thân và môi trường xung quanh. Hãy cùng Văn Minh tìm hiểu sâu hơn về loại hóa chất nguy hiểm này qua bài viết dưới đây.
1. Chất ăn mòn là gì?
Chất ăn mòn là các chất có khả năng phá hủy hoặc làm hỏng bề mặt của kim loại hay các vật liệu khác khi tiếp xúc trực tiếp hoặc tiếp xúc kéo dài thông qua các phản ứng hoá học. Chất ăn mòn thường được sử dụng ở các khu công nghiệp, phòng nghiên cứu và có mặt cả những chất tẩy rửa trong gia đình. Một số loại chất ăn mòn mạnh có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe con người khi tiếp xúc, hít phải, hoặc vô tình nuốt.
Các chất ăn mòn thường bao gồm các loại hoá chất như axit sunphuric, axit phosphoric, axit clohydric, trioxit phospho, axit nitric, axit acetic, dung dịch đổ bình ác quy và chất tẩy rửa kim loại. Ngoài ra còn có các hoá chất kiềm và bazơ như etanolamin, sút (NaOH), nước Javel, thuốc tẩy, bột giặt, nước tro tàu (KOH)... Cũng như các loại hóa chất ăn mòn halogen, muối halogen, các halogen hữu cơ và một số loại khác.
Chất ăn mòn là gì
2. Danh mục chất ăn mòn phổ biến
Dưới đây là một số loại chất ăn mòn phổ biến được phân loại theo tính chất hóa học:
2.1 Axit mạnh
Axit mạnh là những hợp chất hóa học có khả năng giải phóng ion hydro mạnh mẽ trong dung dịch. Chúng được biết đến với tính ăn mòn mạnh và khả năng phá hủy nhiều loại vật liệu.
Axit clohydric (HCl): Axit clohydric được sử dụng rộng rãi trong sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất hóa chất, xử lý nước thải và làm sạch kim loại. Nó có tính ăn mòn mạnh và phản ứng mạnh với kim loại, tạo thành muối kim loại và giải phóng khí hydro.
Axit sulfuric (H2SO4): Axit sulfuric được sử dụng trong sản xuất phân bón, axit khác, sản xuất hóa chất, tinh chế dầu mỏ và sản xuất pin. Axit sulfuric là một chất ăn mòn rất mạnh và có thể gây bỏng nặng nếu tiếp xúc trực tiếp.
Axit nitric (HNO3): Axit nitric được sử dụng trong sản xuất phân bón, chất nổ, thuốc nhuộm và nhựa. Nó là một chất ăn mòn mạnh, có khả năng oxy hóa nhiều kim loại, tạo thành oxit và giải phóng khí nitơ oxit.
Axit mạnh
2.2 Bazo mạnh
Bazo mạnh là những hợp chất hóa học có khả năng giải phóng ion hydroxit (OH-) mạnh mẽ trong dung dịch. Chúng cũng có tính ăn mòn mạnh và có thể gây hại cho da và mắt nếu tiếp xúc.
Natri hydroxit (NaOH): Natri hydroxit, còn được gọi là xút, được sử dụng rộng rãi trong sản xuất xà phòng, giấy, dệt, xử lý nước và sản xuất hóa chất. Nó có tính ăn mòn mạnh và có thể gây bỏng nặng nếu tiếp xúc trực tiếp.
Kali hydroxit (KOH): Kali hydroxit được sử dụng trong sản xuất xà phòng, phân bón, pin và sản xuất hóa chất. Nó có tính ăn mòn mạnh và có thể gây bỏng nặng nếu tiếp xúc trực tiếp.
Canxi hydroxit (Ca(OH)2): Canxi hydroxit, còn được gọi là vôi tôi, được sử dụng trong sản xuất xi măng, phân bón và xử lý nước. Nó có tính ăn mòn nhẹ và có thể gây kích ứng da và mắt nếu tiếp xúc.
Bazo mạnh
2.3 Chất oxy hóa
Chất oxy hóa là những chất hóa học có khả năng nhận electron từ các chất khác, dẫn đến sự oxy hóa của chất đó. Quá trình oxy hóa thường đi kèm với sự ăn mòn.
Clo (Cl2): Clo được sử dụng rộng rãi trong khử trùng nước, sản xuất hóa chất và làm trắng giấy. Nó là một chất oxy hóa mạnh và có thể gây tổn hại cho hệ hô hấp nếu hít phải.
Brom (Br2): Brom được sử dụng trong sản xuất thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm và sản xuất hóa chất. Nó là một chất oxy hóa mạnh và có thể gây bỏng nặng nếu tiếp xúc trực tiếp.
Axit peroxymonosulfuric (H2SO5): Axit peroxymonosulfuric được sử dụng trong sản xuất chất tẩy rửa, khử trùng và sản xuất hóa chất. Nó là một chất oxy hóa mạnh và có thể gây bỏng nặng nếu tiếp xúc trực tiếp.
Chất oxy hóa
3. Nhận biết và cách xử lý khi tiếp xúc với chất ăn mòn
Tiếp xúc với chất ăn mòn có thể dẫn đến các tổn thương nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm và xử lý kịp thời là vô cùng quan trọng.
Dấu hiệu nhận biết
Da bị đỏ, nóng, ngứa, đau, phồng rộp.
Mắt bị đỏ, ngứa, đau, chảy nước mắt, mờ mắt.
Hệ hô hấp bị kích ứng: ho, khó thở, đau ngực.
Tiêu hóa: buồn nôn, nôn mửa, đau dạ dày, tiêu chảy.
Cách xử lý khi tiếp xúc với chất ăn mòn
Rửa sạch khu vực tiếp xúc với nước sạch nhiều lần: Rửa sạch vùng da bị tiếp xúc với nước sạch trong ít nhất 15 phút. Nếu chất ăn mòn là axit, bạn nên sử dụng dung dịch kiềm nhẹ (như baking soda) để trung hòa axit trước khi rửa sạch với nước. Rửa mắt bị tiếp xúc với nước sạch trong ít nhất 15 phút. Nếu chất ăn mòn bắn vào mắt, bạn nên giữ mắt mở rộng và nghiêng đầu về phía trước để nước chảy ra ngoài.
Gọi cấp cứu: Hãy liên lạc với đường dây nóng cấp cứu 115 hoặc cơ sở y tế gần nhất. Thông báo loại chất ăn mòn mà bạn tiếp xúc, thời gian tiếp xúc và các triệu chứng bạn gặp phải.
Bỏ quần áo bị nhiễm bẩn: Hãy cởi bỏ quần áo bị nhiễm bẩn và đặt chúng vào túi nhựa riêng biệt.
Bỏ qua khu vực bị nhiễm bẩn: Hãy tránh xa khu vực bị nhiễm bẩn cho đến khi được lực lượng cứu hộ cho phép.
Nhận biết và cách xử lý khi tiếp xúc với chất ăn mòn
4. Bảo quản chất ăn mòn an toàn
Bảo quản chất ăn mòn an toàn là việc làm cần thiết để phòng ngừa các tai nạn và rủi ro.
Lưu trữ
Kín đáo: Lưu trữ chất ăn mòn trong các thùng chứa kín, chắc chắn và có nhãn ghi rõ loại chất, nồng độ, nguy hại, hướng dẫn sử dụng và sơ cứu.
Nơi khô ráo, thông thoáng: Lưu trữ chất ăn mòn trong kho khô ráo, thông thoáng, tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.
Tách biệt các chất: Không lưu trữ chất ăn mòn cạnh các chất dễ cháy, dễ nổ hoặc phản ứng với nhau.
Thu gom, xử lý chất thải: Thu gom và xử lý chất thải từ chất ăn mòn theo đúng quy định của pháp luật.
Sử dụng
Trang thiết bị bảo hộ: Sử dụng trang thiết bị bảo hộ đầy đủ (găng tay, kính bảo hộ, khẩu trang, áo choàng) khi tiếp xúc với chất ăn mòn.
Chú ý nhãn hiệu: Luôn đọc kỹ nhãn hiệu của chất ăn mòn trước khi sử dụng để biết rõ cách sử dụng, nguy hiểm và cách sơ cứu.
Làm việc trong khu vực thông thoáng: Làm việc trong khu vực thông thoáng, có hệ thống hút khí độc, tránh hít phải hơi độc hại từ chất ăn mòn.
Bảo quản chất ăn mòn an toàn
Chất ăn mòn là một mối nguy hiểm tiềm ẩn trong nhiều lĩnh vực. Hiểu biết về loại chất, tính chất, tác hại và cách xử lý là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng. Luôn tuân thủ các quy định về bảo quản, sử dụng và xử lý chất ăn mòn là cách tốt nhất để phòng ngừa tai nạn và rủi ro. Hy vọng với những thông tin trên từ Văn Minh bạn đã có thêm nhiều kiến thức về loại hóa chất độc hại này cũng như những biện pháp xử lý khi tiếp xúc với chúng.
CÔNG TY TNHH VĂN MINH
Trụ sở chính: Số 55 Phùng Hưng – Hoàn Kiếm - Hà Nội
Liên hệ: (+84) 243 9271027 - 9271028 – 9272364
Fax: 043. 8284434
Email: sales-hn@vanminh.com.vn
Website: https://vanminh.com.vn/
Văn Minh chân thành cảm ơn và rất hân hạnh được phục vụ Quý khách.
MỜI QUÝ KHÁCH XEM THÊM CÁC SẢN PHẨM KHÁC CỦA CHÚNG TÔI TẠI ĐÂY: